Aygün Süleymanova: “Amerikada ünsiyyət bacarığı və təşəbbüskarlığın olmasa, nə isə əldə etmək çətindir”
Ali təhsilini filologiya üzrə alır, hətta universiteti bitirəndən sonra ixtisası üzrə işləməyə də başlayır, amma çox qısa zamanda müəyyənləşdirir ki, bu, onun işi deyil. Ona görə də sevdiyi, marağında olan bir sahədə çalışmaq üçün addımı atır və uğurlu olur. Bu gün isə xəyalında qurduğu bir işdə çalışır.
Müsahibim dünyanın İT mərkəzi hesab edilən Silikon Vadisində məşhur Salesforce şirkətində məhsul bazarlaması (marketinq) üzrə çalışan xanım həmyerlimiz Aygün Süleymanovadır.
Qeyd edək ki, Aygün Süleymanova 1984-cü ildə Bakı şəhərində anadan olub. Orta təhsilini 20 nömrəli məktəbdə alıb. Azərbaycan Dillər Universitetinin filologiya fakültəsində bakalavr təhsili alıb. Magistr təhsilini də həmin universitetdə İngilis və Amerikan ədəbiyyatının tarixi ixtisasında davam etdirib. Bundan başqa o, ABŞ-da MBA təhsili də alıb.
– İxtisasınız filologiya olsa da, indi marketinq sahəsindəsiniz. Filoloqun marketinqə marağı necə yarandı?
– Amerikaya oxumaq üçün gedənlər daha məşhur və təhsili yaxşı olan universitetlərə getməyə çalışırlar. Bu çox yaxşı bir hədəfdir, ancaq Amerikada məqsədinə uyğun çox müxtəlif universitetlər var. Harvard, Stanford kimi universitetlərdə olan müəllimlər karyeralarının sonuna doğru soyuq deyil, isti yerlərdə işləmək üçün Mayamidə universitet axtarırlar. Ona görə Mayamidə olan universitetlərin professor səviyyəsi çox yüksəkdir. Mənim seçdiyim universitetin yaxşı proqramı, güclü müəllimləri vardı. Universitet balaca olduğu üçün tələbəyə müəllimlərlə, dekanlarla əlaqə qurmaq asan olur. Təcrübə keçmək üçün yer tapıb, karyeramı davam etdirməkdə həmin əlaqələrim mənə kömək oldu.
– ABŞ-a təhsil üçün gedəndə məqsədiniz həm də orda qalıb işləmək idi?
– Bu şansınızı tələbəlik illərində aktiv olmağınızla bağlaya bilərik?
– Bəli. Universitetə qəbul olanda 150 nəfər içərisində bir nəfərin qazana biləcəyi assistent təqaüdü vardı. Bu işi qazanan magistr tələbələri professorlara kömək edirlər və universitet ödənişindən tamamilə azad olurlar. Ödəniş isə illik 30 min dollar idi. Mən artıq 60 faiz güzəşt almışdım. Amma dekanatlığa gedib dedim ki, gələn il mən də ora baş vuraram. Dedilər ki, bu il də cəhd edə bilərsiniz. Müsahibələr aparıldı və o işi mənə həvalə etdilər. O işin mənə çox köməyi oldu. Həm dekana kömək edirdim, həm də əlaqələrim yaranırdı. Məni tanımaları, nəyə qadir olduğumu görmələri üçün əlimdən gələni edirdim. MBA-da bütün fənnlərdən A almışdım. 2 fəndən isə A minusum vardı. Amma prosessorlar, dekanatlıq məni yaxşı tanıyırdı, çox aktivlik göstərmişdim. Universitetdə bütün fakültələrin, dekanatlıqların səsverməsi əsasında “ən yaxşı tələbə” seçilirdi. Məndən əlavə o yerə iki tələbə namizəd idi. Hansı ki onlarda heç A minus yox idi, hamısı tam 5 idi. Amma mükafatı mənə verdilər.
– Təhsillə yanaşı, həm də özünü təqdimetmə bacarığı da demək ki, önəmlidir…
– Azərbaycanda elədir ki, nədənsə xoşun gəlib-gəlmədiyini açıq deyirsən, qarşındakı da bilir. Təzə vaxt Amerikaya gedəndə məxsusi olaraq birinci işimdə çətin məqamı deyim. Orada insanlar sənə pis-yaxşı olduğunu birbaşa yox, üstüörtülü deyirlər. Mən də onu tam anlaya bilmirdim. Onu öyrənənə qədər ürəyim çəkilirdi. Amma artıq bədən dili, mimikadan “hə” və “yox”u başa düşürəm. Bir şey də var ki, Amerika elə bir yerdir ki, ora gələndə özünü evindəki kimi hiss edirsən. İmmiqrantlar ölkəsi olduğu üçün sənin başqa olmağın, nələrisə başa düşməməyin, başqa dildə danışmağın, ləhcənin olması və s. sənə maneə deyil, əksinə maraqlıdır. Orada fərqlənməyi sevirlər, nəinki sırf onlar kimi olmağı.
– Silikon Vadisi kənardan bizə qaynar, nümunəvi bir iş mühiti olaraq gəlir. Əslində necədir? Necə bir iş mühitində çalışırsınız?
– Amerikanın 4 şəhərində yaşamışam, müxtəlif iş mühitlərində çalışmışam. İşlədiyim digər yerlərlə müqayisədə Silikon Vadisi çox dəyişik bir yerdir. İmkanlar və proqress çox hiss olunur. Temp çox tezdir. Həm də müxtəlif ölkələrdən, fərqli millətlərdən ətrafımızda adamlar çalışır. Hərənin bir ideyası, bir arzusu var. Şirkətlərin özləri də müxtəlifdir. Mən o şirkətləri də iki yerə ayırıram. Bir qrupu “Google”, “Facebook”, “Twitter”, çalışdığım “Salesforce” kimi püxtələşmiş şirkətlər. Bir də var Silikon Vadisinin ürəyi olan xırda şirkətlər. 4-5 il bundan əvvəl “Uber”i qarajda kimsə oturub yaratmışdısa, indi bütün dünyadadır. Hər gün orada şirkət yaranır. Şirkətlərin inkişaf dövrləri də fərqlidir. Mən artıq inkişaf etmiş şirkətdə çalışıram. Ondan əvvəl tam yeni yaranmış yox, artıq nəsə əldə etmiş startaplarda işləyirdim. Bu şirkətin resursları daha çoxdur, artıq başqa yerə çox meyl etmirəm. Hər gün “Linkedin”dən iş təklifləri gəlir. İmkanlar çoxdur, amma indi çalışdığım şirkətdə başqa bölmədə, Paris, Avstraliya ofisində də işləyə bilərəm, yaxud tam yeni bir layihə başlaya bilərəm. O baxımdan bura daha maraqlıdır. Amma yenə də adamın ürəyi həmişə xırda şirkətdə qalır. Çünki onu yenidən qurursan. Dinamik bir mühitdir, işləməklə yanaşı, hər gün nəsə öyrənirsən.
– İşləmə motivasiyanız nədir?
– Bəlli iş saatınız varmı? İşə yanaşmanız necədir?
– İşə gedib-gəlməklə bağlı vaxt cəhətdən xüsusi qaydalar qoyulmayıb. Amma səhər 7-də durub e-maillərə cavab verirəm. Sonra hazırlaşıb işə gedirəm. Şirkətin avtobusları gəlib bizi işə aparır. Çoxlu toplantılar olur. Mən həm web saytımıza, həm də böyük proyektlərə cavabdehəm. Müxtəlif növlü strateji layihələr olduğu üçün çox insanlarla, fərqli departamentlərlə işləyirəm. İşlərimi yürütmək üçün mənə çoxlu resurs lazımdır. Hər qrup mənim üçün bir işi görür. Ona görə də, hər gün 7-8 toplantım olur.
– Saat neçəyə qədər işləyirsiniz? Elə toplantılarla axşam saat altı olar ki…
– Bəs yuxu rejiminiz pozulmur?– Qəşəng də pozulur (gülür). Ortalama 5 saat yatıram. Kofenin canı sağ olsun, yuxumuzu qaçırır. Həm də şirkət işçilərin rahat şəkildə daha yaxşı iş görmələri üçün hər cür şəraiti yaradıb. Meditasiya otaqları var. Bütün imkanlar yaradıblar. Xüsusi kofe ustaları gətirilib ki, onlar işçilər üçün pulsuz hazırlanır.
– Hollandiyada çalışan bir müsahibim demişdi ki, orada iş saatında şəxsi həyat müzakirə olunmur. Bəs Silikon Vadisində necədir?
– Bizdə bir-birinə qarışıb. Bir-birimizi evimizə qonaq çağırırıq, problem olanda paylaşırıq. İşdə söhbət də edirik, şəxsi nələrdənsə danışırıq. Bizdə belədir ki, qarşındakı ilə nə isə iş görəcəksənsə, əvvəlcə insani əlaqəni yaratmalısan, sonra iş. Quru-quru işləmək çətindir. İnsan həyatının 80 faizini işdə keçirir, şəxsi həyatla işi bir-birindən ayırmaq mümkün deyil.
– Karyera arxasınca gedən xanımlar bəzən şəxsi həyatlarına vaxt ayıra bilmirlər, yaxud evlənsələr də, balansı qoruya bilmirlər. Balansı necə qoruya bilirsiniz?
– Balansı qorumaq çətindir. Ancaq bəzi şeyləri etmirəm. Həm də Amerikada həm qadın, həm də kişi çox vaxt işləyir deyə öhdəliklər paylaşılır. Ev işlərində yoldaşım mənə kömək edir, yaxud hər gün evdə yemək bişirmirik, sifariş veririk. Elə şeylər var ki, onlar bizim üçün prioritet deyil. Önəmli olan birlikdə vaxt keçirməkdir. Nə qədər yorğun olsam, nə qədər işim çox olsa da, hər axşam birlikdə vaxt keçiririk, həftə sonlarını dəyərləndiririk. Amma evdar qadın kimi bütün evin işini gördüyümü də deyə bilmərəm.
– Əvvəlki müsahibələrinizdə qeyd etmişdiniz ki, ölkəmizə qayıdıb burda işləyə bilərsiniz. Amma söhbət zamanı belə başa düşdüm ki, orda tam yerləşmisiniz, çətin qayıdasınız…
– Uğurunuzun sirrinin nə olduğu haqda düşünürsüz?
– Hər şeydən öncə uğur qazanmağımda ailəmin və dostlarımın rolu çox olub. Amerikaya getməmişdən öncə ailəm məni bütün hədəflərimdə dəstəkləyiblər. Amerikaya getdikdən sonra isə həyat yoldaşım və onun ailəsi. O baxımdan çox şanslıyam. Həmişə ailəmdən hər şeydə dəstək görürəm. Özüm olan hissəyə gəlsək, uğurumun digər sirləri haqda çox düşünmüşəm. Hər dəfə yeni nələrsə kəşf etmişəm. Ən vacibi məqsədli olmaqdır. Nə istədiyini müəyyənləşdirə bilməyibsənsə, nə edəcəyini də bilməyəcəksən. Ondan sonra çoxlu əziyyətə qatlaşmağı bacarmaq, bir də planlı iş görmək lazımdır. Mən plana çox inanıram. Amerikaya getməmişdən iki il öncə, hələ Azərbaycanda tələbə ikən oradakı iş imkanlarını araşdırırdım. Daim araşdırmada olmalısan. Uğur üçün məqsəd, planlı iş görmək, araşdırma və insanlardan öyrənmə qabiliyyətin olmalıdır. Amerikaya getməyimdə əsas kömək məndən əvvəl Amerikaya getmiş insanların verdikləri məsləhətlər oldu. Əgər bunlar varsa, uğur ayağının altında olacaq.
Maraqlı ola bilər : Facebookda çalışan Azərbaycanlılar
Aygün Asimqızı
©Kaspi.az